شوراهای حل اختلاف

خسارات ناشی از عدم النفع چیست؟ضرری که به شخص وارد می‌شود ممکن است مادی یا معنوی باشد. ضرر مادی نیز به دو نوع قابل تقسیم است: 1- از دست رفتن مال موجود یا خسارت مثبت. 2- تفویت منافع یا خسارت منفی که‌‌ همان عدم‌النفع است.عدم‌النفع عبارت از ممانعت از وجود پیدا کردن منفعتی است که مقتضای آن حاصل شده است. به عنوان مثال، توقیف غیرقانونی فرد شاغل به کار موجب حرمان (بی‌بهره بودن و بی‌نصیب شدن) او از گرفتن مزد شود.عدم‌النفع گاهی ضرر محسوب می‌شود. در این صورت عبارت است از بی‌نصیب شدن از نفعی که به احتمال قریب به یقین حسب جریان عادی امور و اوضاع و احوال، امید وصول به آن نفع، معقول بوده باشد. بخوانید, ...ادامه مطلب

اقسام عدم‌النفععدم‌النفع شامل عدم‌النفع محقق‌‌الحصول و محتمل‌الحصول است. عدم‌النفع محقق‌الحصولعبارت است از فوت شدن (از بین رفتن) منفعت که اگر فعل معین موجود نمی‌شد، آن منفعت به متضرر می‌رسید و در حقیقت فعل مزبور سبب منحصر نرسیدن منفعت شده است. به عنوان مثال، شخصی در خیابان در جلوی گاراژی جوی عمیقی می‌کند و مانع از خروج اتومبیل کرایه‌ای می‌شود. بدین ترتیب این شخص مانع رسیدن منفعتی شده است که مالک اتومبیل از کار کردن به دست می‌آورد. عدم‌النفع محتمل‌الحصولعبارت است از تفویت منفعت که هرگاه فعل معین موجود نمی‌شد، این احتمال وجود داشت که عاید طرف شود. به عنوان مثال، توزیع‌کننده روزنامه، روزنامه‌ای که در آن اعلان مزایده ملکی درج شده است را به مشترک آن روزنامه نمی‌رساند و او در مزایده شرکت نمی‌کند. مشترک روزنامه پس از اطلاع بر این امر علیه توزیع‌کننده، اقامه دعوی کرده و خسارت وارده خود را از او مطالبه می‌کند، بدین سبب که اگر روزنامه را به او رسانده می‌شد، او در مزایده اعلان‌شده شرکت و برنده می‌شد و از آن مبلغی به عنوان منفعت استفاده می‌کرد.این در حالی است که چون توزیع کننده، روزنامه را به موقع نرسانده است، باید خسارت این عدم‌النفع را به مشترک بپردازد. در این مثال به دلیل اینکه شرکت در مزایده و برنده شدن شخص محرز نیست، عدم‌النفع محتمل‌الحصول بوده و قابل مطالبه نیست. بخوانید, ...ادامه مطلب

خسارات ناشی از عدم النفع چیست؟ضرری که به شخص وارد می‌شود ممکن است مادی یا معنوی باشد. ضرر مادی نیز به دو نوع قابل تقسیم است: 1- از دست رفتن مال موجود یا خسارت مثبت. 2- تفویت منافع یا خسارت منفی که‌‌ همان عدم‌النفع است.عدم‌النفع عبارت از ممانعت از وجود پیدا کردن منفعتی است که مقتضای آن حاصل شده است. به عنوان مثال، توقیف غیرقانونی فرد شاغل به کار موجب حرمان (بی‌بهره بودن و بی‌نصیب شدن) او از گرفتن مزد شود.عدم‌النفع گاهی ضرر محسوب می‌شود. در این صورت عبارت است از بی‌نصیب شدن از نفعی که به احتمال قریب به یقین حسب جریان عادی امور و اوضاع و احوال، امید وصول به آن نفع، معقول بوده باشد. اقسام عدم‌النفععدم‌النفع شامل عدم‌النفع محقق‌‌الحصول و محتمل‌الحصول است. عدم‌النفع محقق‌الحصولعبارت است از فوت شدن (از بین رفتن) منفعت که اگر فعل معین موجود نمی‌شد، آن منفعت به متضرر می‌رسید و در حقیقت فعل مزبور سبب منحصر نرسیدن منفعت شده است. به عنوان مثال، شخصی در خیابان در جلوی گاراژی جوی عمیقی می‌کند و مانع از خروج اتومبیل کرایه‌ای می‌شود. بدین ترتیب این شخص مانع رسیدن منفعتی شده است که مالک اتومبیل از کار کردن به دست می‌آورد. عدم‌النفع محتمل‌الحصولعبارت است از تفویت منفعت که هرگاه فعل معین موجود نمی‌شد، این احتمال وجود داشت که عاید طرف شود. به عنوان مثال، توزیع‌کننده روزنامه، روزنامه‌ای که در آن اعلان مزایده ملکی درج شده است را به مشترک آن روزنامه نمی‌رساند و او در مزایده شرکت نمی‌کند. مشترک روزنامه پس از اطلاع بر این امر علیه توزیع‌کننده، اقامه دعوی کرده و خسارت وارده خود را از او مطالبه می‌کند، بدین سبب که اگر روزنامه را به او رسانده می‌شد، او در مزایده اعلان‌شده شرکت و برنده می‌شد و از آن مبل, ...ادامه مطلب

(1)- حدود تکلیف وکیل در ارائه صورتحساب (2)- تاثیر عدم اجرای مورد وکالت بر دعوای پرداخت حساب دوره تصدی وکالت ۱- وکیل در هرحال ملزم به ارائه صورت حساب دوران وکالت به موکل خود بوده و اجزای این حساب تجزیه ناپذیر و پس از تعیین تکلیف بدهیها و طلب وکیل مابقی قابل رد موکل خواهد بود.۲- عدم اجرای مورد وکالت به معنای عدم انجام تکلیف بوده؛ بنابراین صدور حکم در ماهیت دعوای پرداخت حساب دوره تصدی وکالت در شرایط مزبور فاقد وجاهت بوده بلکه باید قرار نهایی صادر شود., ...ادامه مطلب

خلع ید مشاعی از شش دانگ یک دستگاه آپارتمان آپارتمان هرچند مالکیت مشاعی موروثی متداعین نسبت به آپارتمان متنازع فیه محرز و مفروغ عنه می‌باشد لیکن پذیرش دعوای خلع ید ناظر به سه رکن است: ۱- وجود سند رسمی مالکیت غیرمنقول مدعی ۲- تصرفات در مال غیرمنقول مدعی علیه ۳- احراز غاصبانه بودن تصرفات مدعی علیهمفهوم و ماهیت عسر و حرج در دعوی طلاقعسر و حرج امری حدوثی و شخصی می باشد که ممکن است تحت تاثیر عوامل واقعی و طبیعی حادث شود. در نتیجه، وجود آرای صادره قبلی در خصوص رد درخواست زوجه در طلاق و تایید آن از سوی شعبه دیوانعالی کشور دلیل ثابت بودن شرایط عسر وحرج نبوده و در زمانی دیگر می تواند بیانگر آن باشد. ✅نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیهوفق مواد ۳۹۰ و ۳۹۱ قانون مدنی و آرای وحدت رویه شماره ۷۳۳ و ۸۱۱ هیئت عمومی دیوان عالی کشور خریدار جاهل به وجود فساد معامله مستحق دریافت غرامت است که از جمله این غرامات غرامت کاهش ارزش ثمن استدر تعیین میزان غرامت......باید به گونه‌ای صورت گیرد که خریدار با لحاظ ثمن و غرامت ناشی از کاهش ارزش آن امکان خرید مالی داشته باشد که که از نظر نوع و اوصاف مشابه همان مبیع مستحق للغیر درآمده استتغییر در تصویر سندتصویر و کپی اسناد اعتبار سند را ندارند و فی نفسه فاقد اعتبار است.و تغییر در ان مصداق جعل نمی باشد. و به تبع ان ، استفاده از سند مجعول نیز محقق نمی شود نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیهزوجه به موجب سند تنظیمی در یکی از دفاتر اسناد رسمی مهریه خود را کاهش داده و در همان سند اعلام داشته است ادعا و اعتراضی در این خصوص ندارد زوجه پس از تنظیم سند، باقیمانده مهریه را مطالبه کرده و پس از صدور حکم و قطعیت آن پرونده در فرایند اجرا قرار گرفته است زوج بار دیگر دعوایی, ...ادامه مطلب

فسخ نکاح به دلیل عدم بیان بیماریدر عرف جامعه قطعا برای ازدواج، سلامتی جسمی طرفین در فرض عدم بیان هر گونه بیماری یا عیب شرط است و در صورتی که بعد از عقد خلاف آن ثابت شود نوعی فریب تلقی گردیده و می تواند از مصادیق صفتی باشد که عقد متبانیا بر آن واقع شده و موجب فسخ نکاح گردد. بخوانید, ...ادامه مطلب

آیا با سند نسق زارعانه مشاعی می توان دعوی خلع ید در صورت تصرف غاصب مطرح نمود ؟کسی که نسق زارعانه او تصرف شده می تواند به استناد همان سند رسمی زراعی خود وبا ارائه سایر دلایل لازمه دعوی خلع ید علیه متصرف عدوانی اقامه کند ونیازی به طرح دعوی اثبات مالکیت ندارد لذا عدم وجود سند تفکیکی مانع از استماع ورسیدگی ماهوی به این دعوی نیست بخوانید, ...ادامه مطلب

اگر چک‌ پرداخت ثمن معامله حسب توافق طرفین قرارداد، با دو فقره چک دیگر تعویض شود، مصداق تبدیل تعهد نیست؛ بنابراین شرط فاسخ ناشی از برگشت چک‌ مندرج در قرارداد اصلی به چک‌های موضوع متمم قرارداد، تسری می یابد و با برگشت این چکها، قرارداد منفسخ می‌شود. اتهام مزاحمت و ممانعت از حق از جرایم مستمر محسوب می شود و با فرض صدور قرار منع پیگرد درباره شکایت مالک اولیه به لحاظ فقدان سوءنیت مجرمانه متهم، رسیدگی بعدی با شکایت منتقل الیه به همان اتهام مواجه با ممنوعیت قانونی نبوده و اعتبار امر مختومه مصداق ندارد. بخوانید, ...ادامه مطلب

دعوی ابطال قرارداد در فرض تحقق موجبات انفساخ آن در صورتی که طرفین در قرارداد مقرر کرده باشند که در فرض حصول شرایطی قرارداد لغو می شود و از شواهد و قرائن موجود احراز شود که قصد طرفین از به کار بردن این عبارت، انفساخ قرارداد بوده است، طرح دعوی ابطال قرارداد به جهت حصول شرط مذکور صحیح نبوده و با قرار رد دعوی مواجه می شود چون طرفین قرار داد با توافق هم تعهداتی را به تبعیت از اصل آزادی اراده تقبل نموده اند و قید نمایند اگر تعهد نامه به هر دلیل انجام نشود توافقنامه لغو خواهد گردید مطابق ماده 224 قانون مدنی الفاظ عقود حمل بر معانی عرفیه می شود و از نحوه نگارش قرارداد متنازع فیه و چگونگی اشارات و اعمال و اقدام های بعدی متداعیین محرز است که قصد طرفین از لغو قرارداد معنای عرفیه آن می باشد و بکار بردن لفظ مذکور به جز انفساخ قرارداد چیز دیگری در پی نخواهد داشت و به صرف به کار بردن لغو قرارداد نمیتوان قرارداد صحیح را باطل اعلام نمود و با در نظر گرفتن این امر که بین ابطال و انفساخ تفاوت وجود دارد دعوی به نحو صحیح اقامه نشده ودادگاه قرار رد دعوی صادر می نماید بخوانید, ...ادامه مطلب

مشاوره حقوقی امیری:تاثیر گذشت زمان بر حق فسخ بدون مدت در صورتیکه در قرار داد شرط شده باشد که اگر متعهد ظرف مدت مشخصی مثلا شش ماه به تعهد خود عمل نکرد طرف مقابل حق فسخ قرار داد را دارد وبرای این حق فسخ انتهایی معین نشده باشد با گذشت زمان این حق از بین نمی رود ولزومی به اعمال حق فسخ در مدت زمان متعارف وجود نداردانواع رهن رهن تصرف مال مورد رهن بعد از اینکه به رهن گیرنده تحویل داده می شود در تصرف او می ماند واو از منافع مال مورد رهن می تواند استفاده کند رهن قرار داد همان عقد رهن است که در قانون مدنی به آن اشاره شده رهن قضایی مقداری از مال یا اموال محکوم علیه که به موجب قرار تامین دادگاه توقیف می شود وبز اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی وانقلاب در تمور مدنی این مال آزاد نیست ودر قد ورهن دادگاه است رهن مستعار در صورتی که کسی مال فرد دیگری را عاریه بگیرد وآنرا به شخص سومی رهن دهد رهن مستعار انجام شده رهن قطعی سند رسمی شامل معامله ناقل عینی را گویند ودر مقابل سند بیعرشرط رهنذومعاملات با حق استرداد استعمال شده است رهن دین ومنفعت بر اساس ماده ۷۴۴قانون مدنی رهن دادن دین ومنفغت باطل است بنا بر این رهن دین ومنفعت را نمی توان بعنوان رهن دانست رهن مضافاگر شخص الف مالی را به شخص ب رهن دهد دوباره الف مال دیگری را به ب رهن دهد در صورتیکه وام جدیدی از آن نگرفته باشد رهن دوم رهن مضاف است رهن مکررهرگاه مالی موضوع عقد رهن قرار گیرد قبل از اینکه فک رهن صورت گیرد مالک مال رهیده آن را به دیگری به رهن دهد رهن بعد از رهن اول را رهن مکرر گویندادعای انفساخ معامله به استناد عدم پرداخت باقیمانده ثمن‌ معامله با وصف مسبوقیت به گذر زمان متعارف ومعتدل یا طولانی نشانگر التزام رضایت عملی مشروط لهذبه بقا, ...ادامه مطلب

(1)- دادگاه صالح در دعاوی علیه خواندگاه متعدد (2)- دادگاه صالح در دعاوی علیه بیت المال(1)- در جایی که خواندگان دو نفر هستند خواهان می تواند در اقامتگاه هر کدام از آنان طرح دعوا کند اما این اختیار قانونی در جایی است که دعوا متوجه هر دو خوانده باشد. بنابراین، خواهان نمی تواند شخصی که دعوا متوجه وی نیست را صرفا بخاطر اقامتگاه وی طرف دعوا قرار دهد(2)- صلاحیت محلی دادگاهها از قواعد مربوط به نظم عمومی نیست و فلسفه اصل صلاحیت محل اقامتگاه خوانده، عدم تحمیل بار اضافه به نامبرده قبل از اثبات ادعای خواهان است که این مبنا در مورد دعوای علیه بیت المال وجود ندارد. بنابراین در دعاوی علیه بیت المال، دادگاه محل اقامتگاه خواهان، صلاحیت و شایستگی رسیدگی را دارد.اگرچه در جایی که خواندگان دو نفر هستند خواهان می تواند در اقامتگاه هر کدام از انان طرح دعوا کند اما این اختیار قانونی در جایی است.که دعوا متوجه هر دو خوانده باشد. که این امر از عبارت ابتدای ماده ۱۶ قانون ایین دادرسی مدنی روشن است.که اعلام می کند هرگاه یک ادعا راجع به خواندگان متعدد باشد. … و الا خواهان نمی تواند شخصی که دعوا متوجه وی نیست را صرفا بخاطر اقامتگاه وی طرف دعوا قرار دهد تا بتواند دعوا را در دادگاه محل اقامتگاه این خوانده مطرح کندنظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه1402/02/177/1401/970استعلام:در چکهای صیادی جدید ماهیت ثبت در سامانه بانکی چیست؟ آیا شرط صحت است یا شرط لزوم؟ به عبارتی، آیا می توان گفت به سبب عدم ثبت در سامانه، صدور چک هم صورت نگرفته است؟پاسخ:به موجب تبصره یک اصلاحی 29/1/1400 ماده 21 مکرر قانون صدور چک مصوب 13/8/1397، ثبت چک در سامانه صیاد، شرط اعتبار و شمول قوانین مربوط به چنین سندي است و در صورت عدم ثبت در , ...ادامه مطلب

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه شماره نظریه : 7/1400/1001تاریخ نظریه : 1400/12/04استعلام :در صورت فوت صادرکننده چک، آیا صدور اجراییه علیه وراث صادرکننده چک بر اساس ماده 23 قانون صدور چک (اصلاحی 1397) امکان‌پذیر است؟ پاسخ:در فرض سؤال که صادرکننده چک فوت کرده است، مستفاد از مواد 2 و 10 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 و اطلاق عبارت «اگر صادر‌کننده یا قائم‌مقام قانونی او ...» مذکور در ماده 23 قانون اصلاح قانون صدور چک مصوب 1397، آن است که صدور اجراییه علیه وراث صادر‌کننده یا صاحب حساب بلامانع است؛ بدیهی است در اجرای مفاد اجراییه علیه ورثه متوفی، رعایت مواد 226، 249 و 250 قانون امور حسبی مصوب 1319 الزامی است.رابطه تخلف مجری قرارداد مشارکت و تنظیم سندرسمی به نام خریداراگر در متن قرارداد مشارکت درساخت، شرطی درج شده باشد مبنی بر اینکه «مجری حق واگذاری واحدها تا اتمام کامل عملیات بدون موافقت کتبی مالک را ندارد» اما مجری علیرغم وجود این شرط، واحدهای در حال ساخت را انتقال دهد، مادامی که ابطال معامله فی مابین سازنده و خریدار اعلام نشود، مانع ازتکلیف سازنده و مالک به تنظیم سند رسمی به نام خریدار نبوده و صرف این موضوع که این معامله خلاف قرار داد مشارکت است، به تنهائی کافی نیست. در صورتی که طرفین در قرارداد درج نمایند در فرض حصول شرایطی قرارداد لغو می شود، معنای عرفیه این عبارت انفساح است نه ابطال و طرح دعوی به خواسته صدور حکم به ابطال به جهت عدم اقامه صحیح دعوی منجر به قرار رد دعوی خواهد شد. نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه1402/02/167/1401/862استعلام‌‌‌:با توجه به ماده ۲۳ اصلاحی ۱۳۹۷/۸/۱۳ قانون صدور چک که مصادیقی از امکان طرح دعوا از سوی صادرکننده چک علیه دارنده را مطرح کرده , ...ادامه مطلب

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه1401/12/227/1401/1251استعلام:با توجه به ماده 9 قانون اصلاح قانون صدور چک مصوب 1397 در مراجع قضایی برخی دعاوي به خواسته ابطال اجراییه و توقف عملیات اجرایی راجع به چکهاي موضوع قانون مذکور مطرح میشود. در این خصوص محاکم عقیده دارند فقط در موارد مذکور در ماده یادشده یعنی درج عبارت بابت تضمین یا مشروط بودن در چک یا تحصیل مجرمانه چک دعوا قابلیت استماع دارد و بعضی دیگر بر این عقیدهاند که در هر صورت چنانچه دلیلی مبنی بر برائت ذمه از ناحیه صادرکننده ارائه شود؛ از جمله سند رسمی یا عادي دایر بر پرداخت وجه چک، دعوا مسموع است. خواهشمند است اعلام نمایید: 1- با توجه به ماده 9 قانون صدور چک مصوب 1355 با اصلاحات و الحاقات بعدي، آیا رسیدگی محدود به موارد مندرج در این ماده و بررسی شکل سند است یا ورود در ماهیت دعوا و بررسی جهات ابطال؛ اعم از شکلی و ماهوي ضروري است؟ 2- آیا دعاوي یادشده در زمره دعاوي مالی است یا غیر مالی؟ در صورت مالی بودن، آیا تقویم خواسته در اختیار متقاضی است یا بر اساس مبلغ مندرج در اجراییه میبایست هزینه دادرسی محاسبه شود؟ پاسخ:1 و 2- به موجب قسمت اخیر ماده 23 اصلاحی 13/8/1397 قانون صدور چک، اگر صادرکننده یا قائم مقام قانونی او دعوایی مانند مشروط یا بابت تضمین بودن یا تحصیل چک از طرق مجرمانه اقامه کند، در موارد مذکور در این ماده، مرجع قضایی رسیدگی کننده قرار توقف عملیات اجرایی را صادر میکند؛ بنابراین از آنجایی که موضوع دعوا یا شکایت حسب مورد در مرجع قضایی ذيصلاح حقوقی یا کیفري طرح میشود، اقامه دعواي مستقل ابطال اجراییه منتفی است و صدور قرار توقف عملیات اجرایی منوط به اقامه دعواي مذکور نیست؛ بلکه مرجع قضایی رسیدگی کننده به دعاوي موضوع ق, ...ادامه مطلب

اعتبار مالکیت منتقل الیه در وضعیت عدم اتمام کامل جریان ثبتی در فرض انتقال رسمی ملک در جریان مقدماتی ثبت و قبل از ثبت در دفتر املاک، مادامی که به مالکیت منتقل الیه تعرض و تخدیشی نشده باشد، مالکیت وی قابل احراز است؛ بنابراین دعوی مطالبه بهای روز آن توسط وراث منتقل الیه از شهرداری به دلیل واقع شدن در طرح، قابل رسیدگی است. بخوانید, ...ادامه مطلب

براساس بند ت تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۲، اگر تا قبل از پایان سال ۱۴۰۰ تخلف ساختمانی در کمیسیون ماده ۱۰۰ مطرح و منجر به صدور رای قلع و قمع شده باشد ولی شهرداری مستحدثات را از نظر اصول سه گانه فنی، بهداشتی و شهرسازی تایید نماید، با پرداخت جریمه و عوارض صدور پروانه(در صورت عدم پرداخت) توسط مالک، رای قلع و قمع کان لم یکن تلقی می گردد. بخوانید, ...ادامه مطلب