مفهوم و ماهیت تضامن

بررسی از دلیل ایجاد تضامن منبع زنده مصدر باب تفاعل و به معنی مشارکت در مسئولیت و ایجاد تعهد از ناحیه دو یا چند نفر است. در رابطه با بررسی از دلیل ایجاد ماهیت منبع زنده حقوقی تضامن دو عقیده در فقه عامه دیده می شود؛ گروهی معتقدند در تضامن یک دین وجود دارد اما مسئولین متعددی تعهد پرداخت آن را بر عهده می گیرند. یک دین است که بر ذمه مدیون قرار می گیرد و با ایجاد مسئولیت تضامنی ماهیت آن تغییر نمی کند. پس جوهر تضامن التزام های متعدد برای پرداخت دین واحد است. برخی دیگر بر این عقیده اند که تضامن موجب تعدد دین می شود؛ به این معنا که دین اصلی بر ذمه مدیون است و دین یا دیون جدیدی بر ذمه ضامن یا ضامن ها مستقر می گردد (جعفری لنگرودی، 1352، ص275). عقیده دوم امروز مورد توجه زیادی قرار نگرفته و سیستم حقوقی نیز آن را نپذیرفته است، زیرا بررسی از دلیل ایجاد مفهوم منبع زنده تضامن با تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل داین یا مدیون و تبدیل دین، از نظر ماهوی تفاوت دارد. بنابراین می توان گفت:«تضامن دین واحد با مسئولین متعددی است که به موجب آن بستانکار می تواند دین واحد را هم از مدیون اصلی و هم از ضامن یا ضامن ها مطالبه نماید به صورتی که با پرداخت دین از ناحیه هریک از مسئولان ذمه دیگران نیز بری می شود».